چگونه زمان را مدیریت کنیم ؟

چگونه زمان را مدیریت کنیم ؟

در این مقاله قصد داریم تا در مورد مدیریت و برنامه ریزی درسی
صحبت کنیم. هر چند این موضوع بسیار تا به حال مطرح شده ، اما حق
آن ادا نشده! است البته قضاوت با شماست. شاید آن قدر این مبحث
جای صحبت دارد که هر نویسنده اهلی تنها قسمتی از آن را با توجه به
جهان پیرامون خود، زندگی و تجربیات گذشته می تواند بیان کند.

بیشتر راهکارهای مناسب ، سلیقه ای هستند؛ به همین خاطر ، اولین
پیشنهاد ما این است به جای این که خود را در قالب ِ یک برنامه بگنجانید ،
برای خود برنامه اختصاصی طراحی کنید. اگر با برنامه ها و آزمون های
کوتاه مدت و آزمایشی که موسسات یا دیگران طراح می کنند ، مشکلی
ندارید ، خیلی بهتر است که از همان ها پیروی کنید؛ اما برای آن دسته از
دوستانی که از برنامه های زمان بندی شده توسط دیگران عیب جویی
می کنند ، باید عرض کنیم که خودتان را پیدا کنید و برنامه ای مخصوص
خودتان و با توجه به ویژگی های خودتان طراحی کنید؛ برای این
منظور مراحل زیر را پیشنهاد می کنیم:

1. چند دقیقه پشت ِسر هم می توانید درس بخوانید؟ این نکته خیلی
مهم است که چه مدتی بدون اینکه از جایتان بلند شوید یا حواستان
 پرت شود ، می توانید درس بخوانید؛ این مدت با توجه به افراد ِ مختلف،
متفاوت است؛ اما مدت زمانی را بین 30 تا 60 دقیقه به شما توصیه
می کنیم و نه 60 تا 90 دقیقه را. معمولاً بعد از 30 تا 45 دقیقه درس خواندن،
ذهن خسته می شود و یادگیری دیگر صورت نمی گیرد؛ یعنی همانند
دقیقه های ابتدایی ، دیگر یاد نمی گیرید ؛ پس باید حدود 10 تا 15 دقیقه
استراحت کنید تا ذهن ِ شما به حالت اولیه درآید و شاداب شوید و سپس
درس خواندن را ادامه دهید.
2.درس های ِ مورد علاقه تان کدامند؟ درس هایی را که دوست دارید،
مشخص کنید؛ این کار باعث می شود تا در برنامه ریزی ِ خود این درس ها
را پشت سر هم قرار ندهید؛ زیرا در این صورت درس هایی را که دوست
ندارید ، پشت سر هم قرار می گیرند و احتمالاً حوصله خواندن ِ آنها را پیدا
نمی کنید.

3. تفریح ها و سرگرمی های مورد علاقه تان کدامند؟ با مشخص کردن و
نوشتن سرگرمی ها و تفریح های مورد علاقه خود ، هم خودتان را بهتر
می شناسید وهم متوجه می شوید که آنها چقدر قابل اجرا هستند. به
جای تفریح های غیرقابل اجرا از سرگرمی ها یا تفریح های مشابه که
هزینه کمتری دارند و در سلامت روانی شما اثر مثبتی می گذارند،
سود ببرید. در انتخاب سرگرمی ها واقع بین باشیدو سعی کنید که از
چیزهای کوچک و ساده هم لذت ببرید.
 این تفریح ها را به شما توصیه می کنیم :

پیاده روی یا دویدن در پارک ، نرمش در منزل ، دیدن فیلم مورد علاقه
، گپ زدن با دوستان خود ، دیدن دوستان یا اقوام ، بازی شطرنج
 و خواندن روزنامه و ...

4. چه درس هایی را باید بخوانید؟ فهرستی از کتاب هایی را که باید
بخوانید ، تهیه کنید ؛ سپس فصل ها یا بخش های کتاب را در جلوی آن
بنویسید. هدف از این کار آن است که شما به میزان کاری که باید انجام
دهید، آگاهی پدا کنید. پیشنهاد می کنیم کارهای دیگری را هم که
باید انجام دهید ، به این فهرست اظافه کنید. این کارها می تواند هر
چیزی باشد: مرتب کردن اتاق ، درست کردن رادیو ِ خراب ، بازدید از
اقوام ، خرید خانه و ...
5. چه درس ها و یا کارهایی اولویت دارند؟ درس ها و کارهایی وجود دارند
که خیلی مهمتر هستند؛ چه این اهمیت را دیگران تعیین کرده باشند
و چه ضرورتش توسط خودتان مشخص شده باشد. کنار کارها یا
درسهایی که اولویت دارند ، علامت بگذارید ؛ گاهیی ممکن است
احساس کنید که همه انها اولویت دارند و مهم هستند ؛ اما باید سعی
کنید  از بین آنها چند تایی را که از همه مهم تر هستند ؛ انتخاب
کنید ؛ زیرا می خواهیم در برنامه ریزی حواستان به این درس ها یا
کارها باشد و زمان و مدت ِ مناسبی را برایشان در نظر بگیرید.
می توانید کارها و درس ها را طبق اولویت ِ انها از 1 تا آخر بترتیب
بازنویسی کنید.

6. چه موقعی از روز بهتر درس می خوانید؟ بعضی از افراد صبح ها
بهتر درس می خوانند و عده ای بعد از ظهرها؛ البته دوستانی هم
شب ها را به روز ترجیح می دهند. با کمی دقت در مورد ِ خود ،
می فهمید که چه ساعاتی دقت و تمرکز شما بالاتر است؛ پس باید
در برنامه ای که طراحی خواهید کرد ، این تکته را در نظر بگیرید ؛
همچنین با مشخص شدن این زمان ، شما متوجه می شوید که برای
کارهای دیگر خود چه زمان هایی را باید اختصاص بدهید.
حالا شما اطلاعات خوبی درباره ی خود و کارهایی که می خواهید انجام
دهید ، در دست دارید : مدت زمان ِ مفید درس خواندن ، درس هایی مورد
علاقه ، تفریح ها و سرگرمی های ممکن ، درس هایی که باید خوانده
شوند ، کارهایی که باید انجام دهید ، اولویت کارها و درس ها و زمان ِ
مناسب برای درس خواندن و انجام کارهای دیگر .
حالا باید یک جدول بکشید و در بالای آن روز ِ هفته یا تاریخ ، ساعت و درس
یا کار را یادداشت کنید.

تعیین روزهای درس خواندن:

_ زیرروز ، روزهایی را که واقعاً  می توانید درس بخوانید ، بنویسید.
­ روزهایی که نمی توانید در آن ها درسبخوانید ، به کلی حذف کنید ؛
مثلاً اگر درس خواندن در روزهای جمعه برایتان سخت است ، آن روز را
یادداشت نکنید.

- اگر روز یا روزهایی وجود دارد که فکر می کنید ممکن است خیلی کم ،
حتی 30 تا 60 دقیقه ، درس بخوانید ، آن روز را یادداشت نمایید؛ زیرا شما
باید لحظه ها را شکار کنید؛

_اگر برای دو هفته اخیر برنامه ریزی می کنید ، بیشتر جلو نروید و
برنامه ریزی برای هفته سوم را به زمانی دیگر موکول کنید و تنها بر همین
دو هفته تمرکز کنید.

تعیین ساعت های درس خواندن:

__ اگر صبح ها بهتر درس می خوانید ، به شما پیشنهاد می کنیم که هر چه
می توانید ، ساعت شروع کارتان را زودتر بگذرانید ؛ مثلاً 7/5 یا 8 صبح.

_ از ساعتی که می توانید درس خواندن را شروع کنید ، ساعت ها را هر
45 یا 30 دقیقه ، بر اساس آنچه در بند 1 گفتیم ، بنویسید و بین آنها 10 یا 15
دقیقه فاصله بیندازید.

_ بعد از هر 2/ یا 2 ساعت یک استراحت نیم ساعته بگذارید.
_ بهتر است ساعت ها را برای هر روز جداگانه بنویسید؛ زیرا شاید یک روز
صبح نتوانید درس بخوانید یا بعد از ظهر کار داشته باشید و نتوانید درس
خواندن را ادامه دهید.
_ در هر روز بیشتر ار توان و تحملتان برای درس خواندن برنامه ریزی
نکنید؛ چون ممکن است فقط چند روز اول  خوب بخوانید ، ولی بعد
خسته شوید. بهتر است از کم شروع کنید و بعد تعداد ساعت های درس
خواندن را افزایش دهید.

انتخاب درس ها و کارها :

- درس های مورد علاقه تان را پشت ِ سر هم قرار ندهید.
_ بهتر است که در ساعات شروع ، درس های سنگین و مفهومی تر را
بگذارید؛ زیرا ذهنتان آماده است و خسته نیست.

_ درس هایی را که فکر می کنید مدت طولانی تری باید بخوانید یا تمرکز
بالایی لازم دارند ، می توانید دو تا 30 یا 45 دقیقه پشت سر هم قرار دهید.
_ برای درس هایی که حجم زیادی دارند ، باید ساعات بیشتری
اختصاص دهید.

_ اگر دروس جدیدی را می خواهید بخوانید ، برای یک یا دو هفته
بیشتر برنامه ریزی نکنید تا نسبت به دروس جدید و توانایی خودتان در
هر درس آگاه شوید.
_ برای کارآیی بیشتر ساعاتی را به پاسخگویی سوالات ، چه سوالات
طرح شده تسوط خودتان و چه نمونه سوالات بازاری - اختصاص دهید.
_ در هر روز یک یا چند ساعت را خالی بگذارید؛ چون ممکن است
بیشتر از آنچه فکر می کردید ، درسی طول بکشد یا کاری پیش بیاید و
نتوانید یکی از دروس را بخوانید؛ مثلاً اگر شش تا نیم ساعت ، یعنی
حدود 3 ساعت ، برنامه ریزی کردید ، جلوی یک یا دو تای آنها را خالی
بگذارید.

_ در صورتی که طبق برنامه پیش رفتید و زمان اظافی آوردید،
می توانید دروس مورد علاقه تان را بخوانید یا هر آنچه را که حوصله
دارید ، مطالعه نمایید.

_ ترجیح این است که در برنامه ریزی تان موفق شوید. زیرا در این
صورت انرژی بیشتری برای ادامه دادن خواهید داشت ؛ پس کمال گرا
نباشید و در ابتدا برای روزی 10 ساعت برنامه ریزی نکنید. اصلاً نمی گوییم
که به خودتان فشار نیاورید ؛ اما حواس تان باید باشد که فشار زیاد نتیجه
عکس می دهد.

انتخاب تفریح در زنگ های تفریح:

_ تفریح های سریع و کوتاه مدت را برای زنگ های تفریح 5 تا 10
دقیقه ای انتخاب کنید.

_ تفریح کوتاه مدت می تواند هر چیزی باشد ؛  حتی نوشیدن چای
یا چند قدم راه رفتن.
_ تفریح هایی را که وقت و زمان بیشتری می خواهد ، بعد از هر 2/5 تا 2
ساعت درس خواندن قرار دهید.

- تفریح هایی که کلاً حال و هوای درس خواندن را از شما می گیرد ، بهتر
است در انتهای یک روز درس خواندن اجر ا شوند.

- نکته آخر : یادتان باشد برنامه ای خوب است که خصوصیات
و توامندی های شما را در نظر بگیرد. اگر به برنامه ای که می ریزید ، عمل کنید
به این معنی است که توانسته اید برنامه خوبی برای خودتان طراحی
کنید.
اگر چه ما بیشتر درباره برنامه ریزی درسی صحبت کردیم؛ اما این برنامه
 با کمی جابجایی برای همه کارها قابل استفاده می باشد. درس خواندن ،
تنها یک نمونه از برنامه هایی است که ما در زندگی خود می خواهیم اجرا
کنیم. معمولاً هر یک از ما چندین برنامه داریم و باید همه آنها را با هم
پیش ببریم. باز هم تاکید می کنم که اولین قدم در برنامه ریزی ، نوشتن
کارها یا برنامه هایی است که می خواهیم انجام دهیم و فهرست کردن
کارها بر اساس اولویت.

برای شما اصول را گفتیم؛ یعنی نوشتن ، فهرست کردن و بعد طراحی

جدول زمان بندی ،شاید رعایت این نکات به نظرتان خیلی قشنگ یا

خشک و کلیشه ای و ناشدنی به نظر برسد.

اما بسیاری از افراد موفق شبیه به آنچه گفتیم ، برنامه ریزی می کنند

یا افرادی را در اختیار دارند که برایشان برنامه ای مخصوص طراحی می کنند.

مثلاً مادر من مدیر برنامه ی من هم هست.

شاید نمونه این کار را در وظایف یک منشی شرکت بزرگ دیده باشید.
چنین افرادی حتی برنانه ورزش و تفریح و تمام ملاقات ها و روابط کاری

رییسشان را یادداشت

می کنند و به هر یک زمانی اختصاص می دهند.

اگر دوست دارید مدیر خوبی باشید ، اول از خودتان شروع کنید.
خیلی ساده است ، و تنها باید تصمیم بگیرید : درس خواندن خود
را ، برای نمونه ، مدیریت کنید و مطمئن باشید در این کار آن قدر
پیشرفت خواهید کرد که ممکن است روزی از شما بخواهند که برای

دیگران هم برنامه ریزی

کنید ، برنامه ای اختصاصی و منحصر به فرد.




نشریه پیک سنجش 23 فروردین 1389
زمان تایپ :  42 دقیقه ، البته در دو مرحله 20 دقیقه ای و یک 22 دقیقه ای.