سردترین نقطه جهان

^{منجمان سردترین نقطه در عالم را شناسایی کرده اند . این مکان، توده گازی است که در فاصله ی دور، از ستاره ای که در مرحله ی دوم زندگی اش قرار دارد، خ ارج می شود. این توده ی گاز که سحابی بومرنگ نامیده می شود، جزء جوانترین گروه از سحابی هاست و جزئیات آن توسط تلسکوپ فضایی هابل مشاهده شده است.}

^{به نظر می رسد ستار ه ی مرده ی مرکزی، این گاز را با چنان سرعتی از خود خارج کرده که گاز، سرد شده و دمای آن به اندازه ای رسیده که حتی سردتر از اشعه ی زمینه ای کیهانی است که کل عالم را می پوشاند . تصویر تلسکوپ هابل، سحابی سیاره ای جوانی را در صورت فلکی قنطورس نشان می دهد که ٥٠٠٠ سال نوری از ما فاصله دارد . سحابی سیاره ای در اطراف یک ستاره ی مرکزی روشن، زمانی که ستاره در آخرین مرحله از زندگ یخود گازهایی را به خارج می فرستد، شکل می گیرد.}

^{در سال ١٩٩٥ منجمان دریافتند که این مکان سردترین نقطه ای است که تا کنون خارج از یک آزمایشگاه زمینی کشف شده، به طوریکه دمای آن ٢٧٢ - درجه سانتیگراد، یعنی یک درجه گرمتر از صفر مطلق است . حتی پرتوهای زمینه ای کیهانی ٢٧٠ - درجه ی سانتیگرادی هم گرمتر از این سحابی است . به این ترتیب ، این سحابی تنها جرمی است که دمایی پایین تر از اشعه ی زمینه ای کیهانی دار د . تصویر اخیر هابل، کمانهای کمرنگ و میله های شبح مانندی را در گاز منتشر شده از سحابی مشخص می کند . این سح ابی کاملا متفاوت با دیگر انواع خود که مشاهده شده اند به نظر می رسد}

^{. محققان تصور می کنند این توده ی گاز آن قدر جوان است که زمان کافی برای شکل گیری ساختار متقارن آن وجود نداشته . آنها احتمال می دهند سرمای قابل ملاحظه ی ابرهای گازی، اثر هسته ی غیر عادی ستاره با شد. به نظر می آید این ابرها توسط باد شدیدی باسرعت ٥٠٠٠٠٠ کیلومتر در ثانیه، که گازهای بسیار سرد را در فاصله ای دور از ستاره ی مرکزی جا به جا می کند، به وجود آمده باش د . این ستاره ی مرده، هر سال مقداری از جرم خود را به اندازه ی یک هزارم جرم خورشید از دست می د هد و این فرآیند، احتمالا تا یک هزار سال ادامه دارد . مقدار جرم از دست رفته، ده تا صد برابر بیشتر از جرمی است که در اجرام مشابه دیگر از بین می رود . این توسعه ی سریع و سرد شدنهای بعدی باعث شده تا ناحیه کشف شده ، سردترین منطقه از کیهان خوانده شود.}