روزه از دیدگاه قرآن و علم

در ادامه مطلب به فواید روزه از نظر علمی  

و همچنین در مورد روایات و تاریخچه روزه در امت های قبل از اسلام یک توضی جامعی می دهیم 

امیدوارم برای دوستان مفید واقع بشه 

اسلام دین زور و اجبار نیست 

اسلام به ضرر انسان حکم صادر نمی کند 

اسلام برای سلامت انسان ... برای رستگاری انسان است که دستوراتی را می دهد

فایده های طبی و بهداشتی روزه که از سودمندی های کوچک این فریضه انسان ساز است، به حدی است که شاید نیاز به توضیح و تکرار نداشته باشد. روزه فایده های جسمی و روحی فراوانی دارد: شفابخش جسم و توانبخش جان است، پاک کننده انسان از رذائل حیوانی است، در ساختن فرد صالح و اجتماع سالم بسیار مؤثر است و در تهذیب و تزکیه نفس تأثیر بسزایی دارد.

قرآن کریم در این باره می فرماید:

یا اَیُّهاالّذینَ ءَامنواکُتبَ علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون.

ای کسانی که ایمان آورده اید، روزه بر شما مقدر شده است، همان گونه که بر کسانی که پیش از شما[ بودند] مقرر شده بود، باشد که پرهیزگاری کنید.

از این آیه چنین استنباط می شود که روزه در ملل و اقوام گذشته نیز وجود داشته است و آنان خود را ملزم به اجرای آن می دانسته اند. قبل از آنکه روزه را از تنظر پزشکی مورد بررسی قرار دهیم، لازم است به یک نکته مهم اشاره کنیم و آن اینکه، روزه در قرآن یک عبادت به حساب می آید و باید به فرمان خداوند آن را انجام داد و نباید صرفاً از دیدگاه یافته های علمی به آن نگریست ؛ زیرا میدان علم و دانش به هر اندازه که پیشرف کرده باشد، باز هم محدود است و گنجایش حکمتهای خداوندی را ندارد. البته این امر باعث نمی شود که درباره دستاوردهای علمی که گوشه هایی از این حکمت الهی ار روشن می سازد سخنی گفته نشود. همچنین باید توجه داشت که فایده انجام عبادات، ابتدا به خود بنده باز می گردد.

 

• روزه در امتهای گذشته

از تورات چنین برمی آید که موسی علیه السلام چهل روز را روزه می گرفته است؛ چنانکه می خوانیم: « هنگامی که برآمدم به کوه که لوحهای سنگی- یعنی – لوحهای عهدی که خداوند با شا بست، بگیرم، آنگاه در کوه، چهل روز و چهل شب ماندم. نه نان خوردم و نه آب نوشیدم.»

در انجیل نیز درباره حضرت مسیح علیه السلام آمده است که ایشان به مدت چهل روز روزه می گرفته است: « آنگاه عیسی علیه السلام از قوت روح به بیابان برده شد تا ابلیس او را امتحان نماید. سپس چهل شبانه روز روزه داشته، عاقبت الامر گرسنه گردید.»

 

• اثرات بهداشتی و درمانی روزه

دستگاه گوارش انسان یکی از پرکارترین ارگانهای بدن اوست که به صورت مداوم در حال جویدن، هضم، ترشح و جذب مواد گوناگون است. این دستگاه از دهان، غدد بزاقی، دندانها، مری، معده ، و غدد ترشح کننده شیره معه ، کبد، لوزالمعده( پانکراس)، آنزیمها و املاح صفراوی و نیز روده های کوچک و بزرگ تشکیل شده است. خون، غذاهای جدب شده را به کبد حمل می کد تا متابولیسم روی آنان صورت گیرد و به مرور در سوخت و ساز بدن مصرف شود.

مقدار غذایی که شخص مصرف می کند، به وسیله میل ذاتی به غذا یا گرسنگی و نوع غذایی که شخص بیشتر دوست دارد، به وسیله اشتها تعیین می گردد. مرکز این سیستمهای خودکار بدن در هیپوتالاموس واقع شده است.

 

اَیّاماً معدودات فمن کان منکم مریضا او علی سفر فعده من ایام اخر و علی الذین یطیقونه فدیه طعام مسکین فمن تطوع خیرا فهو خیر له و ان تصوموا خیر لک ان کنتم تعلمون.

 

[روزه در ] روزهای معدودی [ بر شما مقرر شده است] . [ ولی] هر کس از شما بیمار یا در سفر باشد، [ به همان شماره] تعدادی از روزهای دیگر[ را روزه بدارد] . و بر کسانی که [ روزه ] طاقت فرساست، کفاره است که خوارک دادن به بینوایی است . و هر کس به میل خود، بیشتر نیکی کند، پس آن برای او بهتر است ، و اگر بدانید، روزه گرفتن برای شما بهتر است.

خداوند می فرماید که افراد بیمار یا کسانی که در سفر هستند و نیاز به تأمین کالری و انرژی دارند، روزه نگیرند. همچنین، به کسانی که اصلاً قادر به روزه داری نیستند توصیه کند که برای پرداخت کفاره، اطعام مساکین را در نظر داشته باشند. خداوند از این راه اطعام فقیران و مستمندان و دستگیری از افراد بی بضاعت را در جامعه یک فریضه قرار می دهد.

همان طور که اشاره شد، روزه برای سلامت جسم نیز نیاز است ؛چرا که بدین وسیله، پرکارترین دستگاه بدن ( گوارش ) استراحت می کند و استراحت آن فایده های زیر را به دنبال دارد:

1- گرسنگی باعث می شود که پس از پایان روزه ، بدن از خود واکنشهای ضروری را نشان داده، انسان با میل و رغبت به سوی طعام رود.

2- دفع سموم بدن معمولاً از راه کلیه ها صورت می گیرد و در مدت روزه داری کلیه ها نسبتاً استراحت می نمایند.

3- فرصت دادن به سلولها و غدد بدن برای تجدید قوا و انجام وظایف خود به صورت مطلوب و کامل

4- کاهش رسوبات چربی در شریانها و پیشگیری از تصلب شرایین( آترواسکلروزیس)

 

دکتر الکسی سوفورین دانشمند روسی درباره فایده های روزه داری برای بدن چنین می گوید:

« روزه فایده ویژه ای برای درمان کم خونی، ضعف و التهاب روده ها، دملهای خارجی و داخلی، سل، رماتیسم، نقرس ، بیماری های چشم، مرض قند، بیماری های کلیه و بیماری های دیگر دارد.»

اگر آداب روزه را همان طور که شرع مقدس تکلیف فرموده بجا آوریم، می توان گفت که بهترین روش درمان گرسنگی است که امروزه اروپاییان نیز به آن پی برده اند. در هیمن باره یک پزشک اتریشی به نام بارسیلوس می گوید: « ممکن است فایده گرسنگی در معالجه، برتر از کاربرد دارو باشد.»

 

شهر رمضان الذی انزل فیه القرءان هدی للناس و بینات من الهدی و الفرقان فمن شهد منکم الشهر فلیصمه و من کان مریضا او علی سفر فعده من ایام اخر یریدالله بکم الیسر و لایرید بکم العسر و لتکملوا العده و لتکبروا الله علی ما هدیکم و لعلکم تشکرون.

ماه رمضان ‍‍‌‌(همان ماه) است که در آن، قرآن فرو فرستاده شده است. (کتابی) که مردم را راهبر، و (متضمن) دلایل آشکار هدایت ، و (میزان) تشخیص حق از باطل است. پس هر کس از شماه این ماه را درک کند باید آن را روزه بدارد، و کسی که بیمار و یا در سفر است (باید به شماره آن، ) تعدادی از روزهای دیگر (را روزه بدارد). خدای برای شما آسانی می خواهد و برای شما دشواری نمی خواهد، تا شماره (مقرر ) را شکرگزاری کنید و خدا را به پاس آنکه رهنمونیتان کرده است به بزرگی بستایید، و باشد که شکرگزاری کنید.

کلمه «رمضان» از ریشه «رمض» به معنای «سوزاندان» گرفته شده است و ماه مبارک رمضان ماهی است که در آن گناهان سوزانده می شود. همچنین می توان گفت ماهی است که انسان از نظر جسمی سموم و مواد زائد انباشته شده در بدنش را نیز می سوزاند. این ماه فرصت مناسبی برای رهایی بدن از چربی های متراکمی است که در صورت افزایش، تبدیل به بیماریهای متعددی مانند : چاقی ، افزایش ریسک فشار خون، دیابت و جز آن می گردند. گرسنگی بهترین روش درمانی برای از بین بردن چربی های اضافی بدن است. از ارسطو سوال کردند : چرا شما کم غذا می خورید؟ او در پاسخ گفت : « من می خورم برای اینکه بمانم و دیگران می مانند برای اینکه بخورند.» آنان که پرخورند، عمرشان کم است و هرگز انسان پرخور به فهم در نمی آید.

• فلسفه یک ماه روزه داری

از نکات بسیار زیبایی که در ماه مبارک رمضان وجود دارد، زمان آن است . اینکه چرا خداوند سه روز، یک هفته، یا بیشتر از یک ماه را برای روزه داری تعیین نکرده است ، از مسایل قابل تأمل است.

در بدن انسان معمولاً ذخایر غذایی به شکل تجمع می یابند: کربوهیدراتها، چربیها و پروتئینها.کربوهیدراتها- قندها به طور عمده به صورت گلیکوژن در کبد و عضلات ذخیره می شوند. با اینکه وزن کربوهیدرات موجود در بدن بیشتر از چند گرم نیست می تواند انرژی مورد نیاز بدن را برای کمتر از یک روز تامین نماید. بنابراین با روزه داری در روزهای اول، اولین ذخیره انرژی قند به سرعت برای سوخت و ساز بدن مصرف می شود.

همان طور که در نمودار زیر مشاهده می کنید ، ذخیره چربی ها بدن به سبب یک ماه روزه داری دچار افت و کاهش شدید شده است . ( به شیب نزولی منحنی در طول یک ماه توجه کنید) یعنی اگر روزه داری به معنای واقعی صورت گیرد و فرد در طول یک ماه از افطار و سحری کمتری استفاده کند، به یقین ذخایر چربی بدن او به حد قابل قبولی می رسد. ذخایر پروتئینی بدن به دو شکل کاسته می شوند: یکی کاهش سریع و دیگری کاهش بسیار آهسته.

همانطور که مشاهده می شود ، مرحله کاهش سریع، در منحنی نمودار ذکر شده است که در طی آن ، پروتئین ، در کبد به وسیله روند گلوکونئوژنز به گلوکز تبدیل می شود. این امر در مدت یک ماه روزه داری به خوبی صورت می گیرد و گلوکزی که به این ترتیب تشکیل می شود، به طور عمده- یعنی حدود دو سوم آن- برای تامین انرژی مغز به مصرف می رسد؛ لازم به ذکر است که تقریباً مغز در شرایط عادی هیچ نوع ماده ای را جز گلوکز برای تولید انرژی مصرف نمی کند.

به طور خلاصه می توان گفت که ذخایر قندی بدن در مدت کمتر از یک روز و چربیها و پروتئینها با یک ماه روزه داری حقیقی ، سلامتی را به انسان باز می گردانند.

اساس کار دین اسلام بر سختگیری بنا نشده است ؛ یعنی می توان گفت که در روزه داری، ابتدا خود فرد نفع می برد؛ چرا که سلامتی خویش را باز می یابد و سپس با عبادات راه تقرب به سوی خداوند را می پوید.

درباره اهداف دیگر روزه می توان به نکات دیگری اشاره کرد:

- افزایش میزان استقامت و تحمل نسبت به سختی هایی مثل گرسنگی و تشنگی و بالا بردن آستانه تحمل آنان

- دور شدن از غذاهای رنگارنگ و گوشت که خوی سبعیّت را در انسان شدت می بخشد.

- استراحت دادن به دستگاه گوارشی بدن

- احساس گرسنگی در سطح جامعه، تفاوت میان غنی و فقیر را از بین می برد.

- سوختن مواد انباشته شده بدن به ویژه چربی ها

- کنار گذاشتن زحمت تهیه، پخت و پز و شستشوی ظروف و برخورداری از وقت بیشتر برای تفکر و عبادت

- کم شدن میزان فساد و فحشا و بزهکاری و مراقبت از اعضاء و جوارح در برابر گناه مانند: نگاه داشتن زبان از تهمت، غیبت و دروغ و در نتیجه گرایش به معنویات در جامعه

- جوّ عمومی روزه داری فرد را به رعایت روزه داری تشویق می کند؛ در حالی که انسان به تنهایی ممکن است کمتر میل به روزه گرفتن داشته باشد.

 

• پیام و اسرار روزه

پیامبر اکرم (ص) در آخرین جمعه از ماه مبارک شعبان برای آماده ساختن یاران خود به منظور استقبال از ماه مبارک رمضان، خطبه ای خواندند و اهمیت این ماه را چنین یادآور شدند : «ای مردم، ماه خدا با برکت و آمرزش و رحمت به سوی شما روی می آورد. این ماه بهترین ماههاست. روزهای آن برتر از روزهای دیگر و شبهای آن بهترین شبهاست و لحظات و ساعات این ماه بهترین ساعات است. ماهی است که به میهمانی خدا دعوت شده اید و جزو کسانی هستید که مورد اکرام خدا هستند. در این ماه ، نفسهای شما مانند تسبیح، خوابتان مانند عبادت، اعمالتان مقبول و دعاهایتان مستجاب است. بنابراین با نیت های خالص و دلهای پاک از خداوند بخواهید تا شما را در روزه گرفتن و تلاوت قرآن در این ماه توفیق دهد؛ چون، بدبخت کسی ات که از آمرزش الهی در این ماه بزرگ محروم گردد. با گرسنگی و تشنگی خویش در این ماه به یاد گرسنگی و تشنگی رستاخیز باشید، به فقرا و بینوایان کمک کنید، پیران خود را گرامی دارید، به خردسالان رحمت آورید، پیوند خویشاوندی را محکم سازید، زبانهایتان را از گناه بازدارید، چشمهایتان را از آنچه نگاه کردن به آن حلال نیست بپوشانید، گوشهای خویش را از آنچه شنیدنش حرام است حفظ کنید . بر یتیمان مردم محبت کنید تا با یتیمان شما چنین کنند.»

و یطعمون الطعام علی حبه مسکیناً و یتیماً و اسیرا

و به (پاس) دوستی خدا، بینوا و یتیم و اسیر را خوراک می دادند.

 

بسیاری از مفسران قرآن کریم شأن نزول این سوره و به ویژه این آیه شریفه را – به اتفاق – برای اهل بیت عصمت و طهارت می دانند.

ابن عباس در تفسیر این آیه می گوید: « این آیه در شأن علی (ع) و خاندان او نازل شد و بدین سبب بود که روزی حسن و حسین (ع) هر دو بیمار شدند. رسول خدا با جمعی از یاران به عیادت ایشان رفتند و گفتند : یا علی ، برای بهبودی فرزندان نذری کن که امید بر عافیت آنان باشد. علی نذر کرد که برای شفای دو فرزند خویش سه روز روزه بگیرد. فاطمه (س) و فضه کنیز ایشان نیز همین را نذر کردند.

خداوند نذر آنان را پذیرفت و دو بیمار شفا یافتند و آنان به نذر خویش عمل کرده، روزه گرفتند ؛ ولی در خانه آنها غذایی نبود که به وسیله آن روزه گشایند. علی (ع) از مردی یهودی به نام شمعون سه صاع جو به قرض گرفت. فاطمه (س) یک صاع آن را با آسیاب دستی آرد کرد و پنج قرص نان پخت و هنگام افطار فرا پیش نهاد، ناگاه مسکینی فرا رسید و گفت : درود بر شما خاندان پیامبر ، من مسکینم، لقمه ای نان دهید. هنگامی که علی (ع) این سخن شنید به فاطمه (س) گفت: ای دختر بهترین خلق خدا، مسکینی بر در از ما خوراک می خواهد چه گویی؟ فاطمه (س) گفت: ای پسر عموی من، سیر کردن بنده ای را بر گرسنگی خودمان برتری می دهم. آنگاه آن طعام را جملگی به درویش دادند و آن روزه را با آب افطار کردند.

روز دوم یتیمی مراجعه کرد و روز سوم نیز اسیری، در نتیجه، آنان هر سه روز جز به آب افطار ننمودند تا خداوند بر اثر شکیبایی و کارشان این آیه را در شأن آنان نازل فرمود.

نکته بسیار جالب در این باره آن است که این سوره در ضمن اینکه به خاندان عصمت و طهارت اشاره دارد، درباره فضه – کنیز حضرت زهرا (س) – نیز صدق می کند؛ « یعنی وقتی نانها را بردند وبه یتیم و اسیر و مسکین دادند، حرف همه شان همین بود که « انما نطعمکم لوجه الله لا نرید منکم جزاء و لا شکورا» حرف فضه نیز همین بود. پس یک انسان عادی بر اثر تربیت اهل بیت (ع) می توان به مقام و منزلتی برسد که به سرّ روزه راه پیدا کند و سوره « هل اتی» برایش نازل گردد. 

  

 

 

تأثیر روزه بر سلامتى بدن از دیدگاه روایات و علم روز

مقدمه: احکام و دستور العمل‏هاى دین مقدس اسلام ضامن سعادت بشر در دنیا و آخرت است. به همین دلیل، هرچه زمان مى‏گذرد و علم و دانش پیشرفت مى‏کند، بیشتر به اهمیت و عظمت احکام اسلامى پى ‏برده می شود.




یکى از احکام اسلامى که ما مسلمانان هر سال انجام مى‏دهیم «روزه دارى» است، که این مقاله در صدد پاسخ به این پرسش است که روزه چه تاثیراتی بر سلامتی انسان دارد؟ و این مقاله سعی دارد تا به طور اجمال، از دیدگاه علم روز و روایات اسلامی به بحث و بررسی آن بپردازد.




در ابتدا لازم است اهمیت سلامتى، به‌طور گذرا مطرح شود. سپس بخشی از تأثیراتی روزه را بر سلامتی انسان، از دیدگاه روایات و دانشمندان بیان خواهیم کرد.



اهمیت سلامتی


سلامتى نعمتى است که اهمیت آن بر هیچ کس پوشیده نیست؛ به گونه‏اى که امروزه موضوع سلامتى و ضرورت حفظ آن از چنان جایگاهى برخوردار گردیده است که سازمان‏هاى بین المللى، منطقه‏اى و کشورى دست به تلاش‏هاى وسیعى زده‏اند تا با اجراى برنامه‏هاى جامع و ارائه راه‏کارهاى مناسب، سطح سلامتى را در جوامع بشرى ارتقاء ببخشند.



دین مقدس اسلام نیز که پاسخگوى همه نیازهاى فردى و اجتماعى جامعه بشرى است به طور ویژه به این موضوع توجه نموده است. روایات فراوانى که از بزرگان دین به دست ما رسیده است خود بیانگر این موضوع است.



حضرت على(ع) در نهج البلاغه، سه چیز را به عنوان نعمت‏هاى بزرگ براى انسان مى‏شمارد که یکى از آنها نعمت سلامتى است.[1]



روزه از جمله احکام انسان ساز اسلامى است که علاوه بر اینکه روح را پرورش مى‏دهد و از گناهان - معاصى و رذائل اخلاقى پاک مى‏کند، نقش عمده ی نیز در سلامتى و درمان بیماریهاى جسم ایفا مى‏کند. چنانکه در روایات متعددى به فواید جسمى روزه نیز تصریح شده است.




پیامبر اعظم(ص) در این زمینه مى‏فرماید:



«صوموا تصحوا»[2]
روزه بگیرید تا بدن سالم داشته باشید.



در جاى دیگر آن حضرت مى‏فرماید:


«عمارة الظاهر و الباطن... و فیه من الفوائد مالا یحصى»[3]
روزه بدن و روح انسان را آباد مى‏سازد. در روزه آنقدر فائده هست که قابل شمارش نیست.




شاید مردم آن روزگار به خوبى، به عمق سخن حضرت پى نبرده باشند؛ اما در پرتو پیشرفت علم و دانش، تأثیرات شگرف «روزه» بر جسم و روح و اثر معجزه آساى آن، در سلامتى بدن و درمان انواع بیمارى‏ها به اثبات رسیده است.

اینک به برخى از اثرات روزه بر سلامتى بدن، اشاره مى‏شود:

 

۱ - روزه و تقویت حافظه:

بدون شک حافظه نقش بسیار مهمى در پیشرفت و ترقى انسان ایفا مى‏کند. افرادى که از حافظه قوى برخوردارند، موفقترند.


روان شناسان عصر حاضر براى تقویت حافظه روش‏ها و تمرینات مختلفى را ارائه داده‏اند. اما کسانى که روزه مى‏گیرند علاوه بر اینکه از برکات معنوى، برخوردار مى‏شوند، حافظه آنان نیز تقویت مى‏گردد؛ زیرا یکى از فواید «روزه»، تقویت حافظه است.



عن امیر المؤمنین(ع) قال: ثلاث یذهب البلغم و یزدن فى الحفظ: السواک و الصوم و قراءة القرآن.[1]



حضرت امیرالمؤمنین على(ع) مى‏فرمایند: سه چیز بلغم را از بین مى‏برد و حافظه را زیاد مى‏کند: مسواک کردن، روزه گرفتن و قرائت قرآن.

  

 

2 - نقش روزه در مبارزه با چاقى:







یکى از معضلات که بشر عصر حاضر با آن دست به گریبانگیر است معضل چاقى است، که احتمال ابتلا به بیماریهاى مزمن مانند بیمارهاى قلبى و عروقى، چربى خون، فشار خون بالا، دیابت و... را افزایش مى‏دهد.


عوامل متعددى در بروز چاقى دخالت دارند که در این میان کم تحرکى و زیاده روى در تغذیه، و به اصطلاح «پرخورى» از جمله عوامل اصلى پیدایش این معضل به شمار مى‏روند.



براى رفع این معضل انسان‏هاى عصر حاضر راهکارهاى متعددى را تجربه کرده‏اند از عمل جراحى گرفته تا رژیم‏هاى لاغرى، قرص‏هاى لاغرى، شکم بند و...



«در اسلام دو روش خاص براى رفع معضل چاقى وجود دارد که به اصطلاح پزشکى یکى پیشگیرى و دیگرى درمانى است[2]»:



1 - راهکار که اسلام براى پیشگرى از پیدایش معضل چاقى و عوارض ناگوار آن ارائه نموده است یک برنامه دائمى و همیشگى است که مى‏بایست در هر وعده غذایى اعمال گردد و آن عبارت از اینست که:

«پیش از اینکه سیر شوید دست از غذا بکشید.»

اگر به مجامع روایى مراجعه نمائیم به روایات فروانى برمى خوریم که بر این اصل تأکید مى‏کنند که به عنوان نمونه به ذکر چند روایت بسنده مى‏شود:


پیامبر اعظم(ص) در این زمینه مى‏فرماید:


«المعدة بیت کل داء و الحمیة رأس کل دواء»[3]
معده مرکز و خانه هر دردى است و اجتناب از (غذاهاى نامناسب و پرخورى) اساس و رأس هر داروى شفا بخش است.



حضرت على(ع) مى‏فرماید:


«لا ترفعن یدک من الطعام الا و ان تشتهیه»[4]
پیش از اینکه سیر شوید دست از غذا بکشید.



آن حضرت در جاى دیگر مى‏فرماید:



«قلة الاکل تمنع کثیرا من أعلال الجسم»[5]
کم خورى، مانع بسیارى از بیمارى‏هاى جسم مى‏شود.



از نظر علمى نیز دانشمندان پس از طى مراحل مختلف تحقیقات علمى و تجربى به این نتیجه رسیده‏اند که مطمئن‏ترین راه براى پیشگرى از معضل چاقى، میانه روى و رعایت اعتدال در تغذیه است.



به قول سعدی:

اندازه نگه دار که اندازه نکوست


هم لایق دشمن است هم لایق دوست

2 - روش دیگر اسلام براى مقابله با چاقى، یک «مبارزه سالیانه» تحت عنوان برنامه «روزه دارى» است.


به این ترتیب اگر در طول سال بنا به هر عللى، ذخائر و چربى‏هاى جذب نشده در بدن انسان انباشته شود، فرصتى آن را دارد که سال یک بار، در طول مدت یک ماه روزه دارى، بطور تدریجى و بدون هیچ گونه عارضه جانبى، چربى‏هاى ذخیره شده را بسوزاند و بار بدن را سبک کند.[6]

 

 

 

- تأثیر روزه در کاهش ابتلا به بیمارهاى قلبى:

بر اساس آخرین تحقیقات منتشر شده در مجله (تغذیه و متابولیسم آمریکا) روزه دارى یکى از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر سلامت افراد است.


شاخص‏ترین تأثیر آن کاهش خطر ابتلا به بیمارى‏هاى قلبى به ویژه سکته قلبى است. در طول ماه رمضان به دلیل آنکه خوردن و آشامیدن به دو زمان سحر و افطار محدود شده و فاصله‏ى این دو زمان حدودا 12 ساعت است دستگاههاى مختلف بدن به ویژه دستگاه گوارش و گردش خون استراحت مى‏کنند.



استراحت این دو دستگاه به شدت بر سلامت قلب و اندامهاى گوارشى مؤثر است.



پژوهش‏هاى انجام شده روى 24 زن و مرد مسلمان غیر سیگارى با میزان کلسترول خون طبیعى که در رده‏ى سنى 20 تا 30 سال قرار داشتند نکات تازه‏اى را در باره روزه دارى و تأثیر آن بر قلب نشان داد.



به این ترتیب که حدود 20 روز پس از شروع ماه مبارک رمضان میزان «هموسیستئین» اصلى‏ترین عامل بروز سکته قلبى، در خون این افراد به شدت کاهش یافت؛



از طرفى میزان کلسترول خوب یا حافظتى (HDL) افزایش یافته و غلظت خون نیز در حد طبیعى قرار داشت. کاهش میزان «ترى گلیسیریدها» و «کلسترول بد» (LDL) یکى دیگر از اثرات مثبت ناشى از روزه دارى در این افراد بود.[7] 

 

 

تأثیر روزه بر سلامتى بدن از دیدگاه دانشمندان:



در پرتو پیشرفت دانش پزشکى، پزشکان و متخصصان دریافته‏اند که روزه عالى‏ترین روش براى درمان انواع بیمارى‏ها به شمار مى‏رود. کمتر طبیبى است که به این حقیقت اشاره‏اى نکرده باشد.



«دکتر الکسیس کارل» در کتاب انسان موجودى ناشناخته مى‏نویسد: با روزه‏دارى قند خون، در کبد مى‏ریزد و چربى‏هاى که در زیر پوست ذخیره شده‏اند و پروتئین‏هاى عضلات و غدد و سلولهاى کبدى آزاد مى‏شوند و به مصرف تغذیه مى‏رسند.



«دکتر ژان فروموزان» روش معالجه با روزه را شستشوى اعضاى بدن تعبیر مى‏کند که در آغاز روزه دارى، عرق بدن زیاد است، دهان بو مى‏گیرد، گاه آب از بینى راه مى‏افتد که همه‏ى اینها علامت شروع شستشوى کامل بدن است.

پس از سه الى چهار روز بو برطرف مى‏شود، «اسید اوریک» ادرار کاهش مى‏یابد و شخص احساس سبکى و نشاط خارق العاده مى‏کند در این حال اعضا هم استراحت کافى دارند.



«دکتر تومانیانس» راجع به فواید روزه مى‏نویسد:

روزه بهترین راه معالجه و حفظ تندرستى است. مخصوصا امراضى که بر دستگاه‏هاى هاضمه، به خصوص کلیه و کبد عارض مى‏شود و به توسط دارو نمى‏توان آنها را علاج نمود، روزه به خوبى معالجه مى‏نماید.


«دکتر گوئل پا» مى‏گوید: چهار پنجم بیمارى‏ها از تخمیر غذا در روده‏ها ناشى مى‏شود که همه با روزه اصلاح مى‏گردد.[8] 

 

 

نتیجه گیری:

سلامتى جسم در اسلام از اهمیت ویژه‏اى برخوردار است به گونه‏اى که در روایات اسلامى از آن به عنوان «بزرگترین نعمت» یاد شده است.

روزه از جمله احکام انسان ساز اسلامى است که علاوه بر اینکه جلا دهنده روح آدمى است، جسم انسان را نیز طراوت و جان تازه مى‏بخشد.



با توجه به اینکه عامل بسیارى از بیمارى‏ها، پرخورى و زیاده روى در خوردن غذاهاى مختلف است، بهترین راه مبارزه با این بیماریها، «روزه‏دارى» است؛



به طورى که امروزه دانشمندان، پس از طى مراحل مختلف تحقیقات علمى و تجربى «روزه دارى» را به عنوان عالى‏ترین روش براى درمان انواع بیمارى‏ها معرفى مى‏کنند.
 

 

منابع:

[1] . شیخ حر عاملى، وسائل الشیعه، ج 10، باب استحباب صوم کل یوم عدا الایام المحرمة، ص 400، ح 13686، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، الطبعة الثانیة، 1414 ه ق.
5.www.tebyan.net/index.aspx?pid=4354-25k-cached
[3] . الشیخ على النمازى، مستدرک سفینة البحار، ج 2، ص 442، مؤسسة النشر الاسلامى.
[4] . محمدى الرى شهرى، میزان الحکمه، ج 1، ص 91، دار الحدیث، الطبعة الاولى.
[5] . على بن محمد اللیثى الواسطى، عیون الحکم و المواعظ، ص 370، دار الحدیث، الطبعة الاولى.
9.www.tebyan.net/index.aspx?pid=4354-25k-cached
[7] .www.hamshahri.org/news/?id=5134
[8] http:www.irib.ir/health/html/fasting 1382.htm.