آیا دین خصوصیترین رابطه انسان با خدا نیست؟ آیا ما میتوانیم به عنوان یک انسان دمکرات این اجازه را به خود بدهیم که حتی از کسی بپرسیم مذهب تو چیست؟
مسلما یک انسان مسلمان و مؤمن از یک انسان دمکرات ارزش بیشتری دارد. بر این اساس خدمت شما عرض می کنم که ما به عنوان یک انسان مسلمان باید بر اساس دستورات اسلام عمل کنیم تا رستگارشویم.اسلام به ما دستورداده است که تجسس در مورد مسائل عقیدتی ( دین، مذهب و غیرو ) افراد را به دو حوزه تفکیک کنید:
1- زمانی که مسائل عقیدتی افراد، به مسائل سیاسی، امنیتی، اجتماعی و اداری ربط پیدا نمی کند. در چنین حالتی تجسس در مورد دین و مذهب افراد به عنوان حکم اولیه حرام است و حتی مسئولین نظام نیز حق تفتیش عقاید مردم را ندارند.( امام صادق ع فرمودند: لا تفتش الناس عن ادیانهم فتبقی بلا صدیق – در مورد عقیده مردم کنکاش نکنید زیرا دوستانتان را از دست می دهید)( شیخ صدوق، امالی، ص 767 ).
2- زمانی که مسائل عقیدتی افراد به مسائل سیاسی، امنیتی، اجتماعی و اداری ربط پیدا می کند. در چنین موقعیتی تجسس در مورد دین و مذهب افراد به عنوان حکم ثانویه جایز یا واجب می شود. ( به عنوان حکم ثانویه، یعنی در ضرورت ها و به اندازه ضرورت ) مثلا در ارتباطات اجتماعی، اگر فردی به خواستگاری خواهر یا دختر شما آمد حتما در مورد دین و مذهب او تجسس کنید زیرا یک زن مسلمان نمی تواند با یک مرد کافر( چه کتابی باشد یا حربی) ازدواج کند. پس به طریق اولی وقتی عقیده، دین و مذهب افراد بازگشت به مسائل اداری یا سیاسی دارد باید از دین و مذهب آنها کنکاش شود. زیرا در اینجا جان ومال و ناموس عده زیادی از مسلمانان می خواهد دراختیارآنها قرار گیرد. امام صادق ع می فرمایند: " به برادر ( دینی یا تنی ات ) اعتماد کامل را مکن زیرا زمین خوردنی که از این طریق پیش می آید قابل جبران نیست "( کافی، ج2، ص 672 ) . امام علی ع نیز در نامه 53 نهج البلاغه به مالک اشتر توصیه می نمایند که افرادی بایستی بر پست و سمتهای مهم گمارده شوند که سابقه خوبی در اسلام داشته باشند. ( که مسلما سابقه آنها جز از طریق پرس و جو امکان پذیر نمی باشد ).