دوچرخه و جایگاه آن در گردشگری- موضوع: گردشگری

دوچرخه و جایگاه آن در گردشگری

گردشگری با دوچرخه

محمد مدنی

دانشجوی عمران

ماهنامه بین‌المللی گردشگر

www.gardeshgar.net

انقلاب صنعتی غرب حاصل تکامل اندیشه و مطالعه کتب ترجمه شده توسط ایرانیان به زبان عربی و به تبع آن ترجمة آن کتابها به زبان لاتین در قرون وسطی بوده است.

این انقلاب حدوداً از سال 1750 تا 1850 بوده و حاصل آن بخش بزرگی از ابداعات و اختراعات دورة کنونی است. در اواخر انقلاب صنعتی دوچرخه وسیله‌ای بود که بیشتر در دسترس ثروتمندان بوده و در جوامعی نظیر آمریکا، انگلستان و فرانسه از آن استفاده می‌شد. در این دوره استفاده از اتومبیل که اختراع دیگر این عصر بوده به ظاهر خطرناک بود، ولی دوچرخه مطمئن‌تر و ارزان‌تر بود.

در سال 1880 دوچرخه‌هایی با ایمنی بیشتر به بازار آمد که چرخهای کوچکتری داشتند و صندلی‌شان پائین‌تر از دوچرخه‌های معمولی بود. از آن زمان به بعد دوچرخه‌سواری حتی برای کسانی که به ماشین دسترسی داشتند، وسیله‌ای بسیار جالب به‌ویژه برای خانمها بود. به این ترتیب استفاده از دوچرخه فراگیر شده و حتی تورهای گردشگری ویژه‌ای با دوچرخه ترتیب داده می‌شد.

در سال 1890 در انگلستان «انجمن تور دوچرخه‌سواری» 60 هزار عضو داشت که 20 هزار نفر از اعضای آن را خانمها تشکیل می‌دادند. در واقع پس از اسب‌سواری، دوچرخه‌سواری تفریح رایج و مورد علاقة خانمها در انگلستان بود. در قرن 19 که خانمها فرصت مناسبی برای نشان دادن قدرت خود در جوامع نداشتند، استفاده از دوچرخه آنها را وارد عرصة جدیدی کرد. برخی از جامعه‌شناسان معتقدند دوچرخه بیش از هرچیز دیگری در دنیا به خانمها رهایی بخشید. 

 

در اواسط دهة 1890 دوچرخه به شکل انبوه تولید شد تا جایی که قیمت آن پایین آمد و در دسترس همگان قرار گرفت. گروه زیادی از کارشناسان اعتقاد دارند سالهای پس از جنگ جهانی اول (1914-1918) عصر طلایی دوچرخه می‌باشد. در طی این سالها دوچرخه‌سواری در جوامع بسیار عادی و طبیعی به‌نظر می‌رسید و بسیاری از مردم معمولی کارهای روزمره‌شان را به‌وسیلة دوچرخه انجام می‌دادند. تردد دوچرخه‌ها در بیشتر خیابانهای شهر دیده می‌شد. در عصر طلایی این وسیله سلطان جاده‌ها بود.

با حضور اتومبیل و تولید انبوه آن نقش دوچرخه کم‌رنگ شد، ولی هیچ‌وقت رنگ نباخت. طرفداران محیط زیست به‌نظر بیشتر طرفدار دوچرخه بودند. تا جایی که نمادی برای پاکی به‌حساب می‌آمد. در حالی که ماشین‌ها هیولایی برای محیط‌زیست به حساب می‌آمدند. در این سالها در ارتباط با استفاده از دوچرخه یا اتومبیل بحث‌های بسیاری در گرفت.

روزنامه‌ها و مجلات هر یک مقاله‌هایی با‌عنوان «وسیلة دو چرخ بهتر از چهار چرخ است» را به چاپ می‌رساندند. بسیاری از پزشکان نیز با چاپ مقاله‌هایی مردم را به‌خاطر حفظ محیط‌زیست و سلامتی‌شان به دوچرخه‌سواری تشویق می‌کردند. 

 

دوچرخه‌سواری باعث کاهش آلودگی، کاهش چاقی مفرط و افزایش توانایی بدن می‌شود و برای مردمی که توانایی خرید اتومبیل را ندارند نسبتاً ارزان است. به‌علت مزیت‌های فراوان دوچرخه نسبت به ماشین تولید آن دوبرابر میزان تولید اتومبیل در جهان می‌باشد.

پس از آمدن اتومبیل اغلب مردم از دوچرخه‌سواری اجتناب کرده و هر روز با اتومبیل‌های خود به سر کارشان می‌روند. تقریباً در تمام خیابانهای شهر تردد اتومبیل‌ها دیده می‌شود در حالی که بعضی از مردم استفاده از خودرو را هدر رفتن سوخت و وقت انسانها می‌دانند. به‌علاوه به‌خاطر ترافیکی که حضور اتومبیل در شهر ایجاد کرده، رانندگان باید بسیار صبور باشند.

این اختراع به مانند اکثر اختراعات وارداتی عصر جدید در اواخر دوران قاجار به ایران وارد شد و جالب آنکه برای استفاده و رانندگی با این وسیله گرفتن مجوز و گواهینامه ضروری بوده است. این وسیله در شهرهای مسطح جهان کاربرد بسیاری دارد. اما در شهری که دارای پستی و بلندی‌های فراوانی می‌باشد،‌ نمی‌تواند جوابگو باشد. قوانین حمایتی از این وسیله نقلیه در حال حاضر فقط برای امتحان آئین‌نامه و گواهینامة رانندگی با خودرو در ‌نظر گرفته شده است.

و به‌علت قوانین واضح و مبرهن استفاده از این وسیلة شادی‌بخش برای خانمها جایز نمی‌باشد. البته قانونی برای منع دوچرخه‌سواری بانوان وجود ندارد، ولی حرف‌ و حدیث‌های نامربوط برای خانمها سبب شده تا ایشان به قصد استفاده از این وسیله، نوع ثابت و درجای آن‌را در منازل خود قرار دهند!

براساس آمار در کشور کوچک هلند که طبیعت، گلها و لبنیات آن معروف است، اگر 14 میلیون نفر جمعیت دارد،            15 میلیون دوچرخه در این کشور موجود می‌باشد! که شاید به‌علت عدم بهره‌مندی از نعمت خدادادی نفت ‌باشد. نمی‌دانم. ولی در شهر آمستردام سه چرخه‌هایی زیبا و شیک توریستها و گردشگران را با دریافت مبلغی پول به گردش در بخشهای گوناگون شهر می‌برند. 

آیا شما جرأت دارید با این وسیله تردد کنید!؟

اغلب طرفداران اتومبیل حتی با گفتن این جمله که «امکانات دیگری برای حمل‌‌ونقل در سطح شهر ندارند».     از حضور خودرو ابراز شادی و خوشحالی می‌کنند. آنها در وسایل نقلیه موتوری می‌نشینند، در حالی که بخش زیادی از حقوق و درآمد خود را صرف خرید سوخت وارداتی کرده و نهایتاً سبب افزایش گازهای گلخانه‌ای و آلودگی هوا می شوند.

با این وجود در بسیاری از جوامع کسانی دیده می‌شوند که از دوچرخه برای جابه‌جایی استفاده می‌کنند. و گاهی اوقات از خودروهای شیک چشم ‌تنگ نیز سبقت گرفته و در ترافیک‌های سنگین راه خود را به راحتی از گوشه و کنار خیابان باز می‌کنند و سریع‌تر از ماشین‌ها به مقصد خود می‌رسند.

به هر حال این افراد با استفاده از دوچرخه هر روز تا محل کار خود ورزش می‌کنند.

لازم به‌ذکر است که چون ما خیلی پولدار هستیم و بنزین فراوان داریم، دوچرخه‌های ما نیز بنزینی شده و تبدیل به موتور سیکلت‌های پر سروصدا، پر دود و قانون نشناس شده است.

همگان واقف هستیم که فعالیت دائم برای سلامت بدن انسانها ضروری است. دوچرخه‌سواری نیز می‌تواند برای سلامت انسان‌ها ضروری باشد. دوچرخه‌سواری باعث افزایش فعالیت قلب و کاهش حملات قلبی شده از چاقی مفرط،           فشار خون و کلسترول بالا جلوگیری کرده و با کاهش افسردگی و عصبانیت، کم‌خوابی و استرس سبب افزایش اعتماد به نفس می‌شود. علاوه بر آن سبب افزایش توانایی ماهیچه‌های کمر و پا خواهد شد و انعطاف پذیری بیشتری به مفاصل زانو می‌دهد. شما تنها با 30 دقیقه دوچرخه‌سواری در روز قطعاً پس از یک هفته متوجه تغییرات مثبت در بدن خود خواهید شد. البته نیازی نیست که این 30 دقیقه را به‌طور مداوم رکاب بزنید بلکه می‌توانید با فاصله‌ این کار را انجام دهید. بدین ترتیب نیازی نیست که اوقات فراغت خویش را به بدنسازی و ورزش بپردازید.

اگر با دقت به گوشه و کنار شهر نگاه کنیم، قطعاً مسیرهای امن مناسبی را برای دوچرخه‌سواری پیدا می‌کنیم. این تفریح و یا ورزش در کنار تمام مزیتهایش هم ارزان است و هم برای سالم نگاه داشتن محیط زیست بسیار مفید خواهد بود. همة ما با استفادة کمتر از وسایل نقلیه سوختی و استفاده از دوچرخه می‌توانیم به پاکیزگی شهر خود کمک کنیم. تولید co² با دوچرخه‌سواری کاهش می‌یابد و آلودگی صوتی به حداقل می‌رسد و با حضور رنگین دوچرخه در جامعه، نیاز به ساخت بزرگراهها و مسیرهای ویژه در جاده‌ها به حداقل می‌رسد و با استفادة زیاد از دوچرخه مشکل جیره‌بندی سوخت و صف‌های طولانی به‌علت قطع و نبود برق در جایگاههای بنزین به شدت کاهش می‌یابد.

در کشورهای آسیای جنوب شرقی، توریست‌ها و گردشگران به‌واسطة دوچرخه و یا سه چرخه‌های خوش ظاهر به جاذبه‌های گردشگری نزدیک می‌شوند و تأثیرات مخرب آلودگی بر پیکر این آثار با ارزش را به حداقل می‌رسانند. به این ترتیب تعداد بیکاران جامعه کم شده و به شکلی به میراث فرهنگی کشورشان خدمت می‌کنند.