چراغ راهنمای گردش به چپ در انتخابات

چراغ راهنمای گردش به چپ در انتخابات

پیش بینی‌ها در مورد نحوه برگزاری انتخابات مهندسی شده مجلس هشتم مو به مو درست از کار درآمد؛ پیش از اینکه تعطیلات نوروز به سر آید، مردم از سفرهای بهاری بازگردند و رسانه‌های مستقل و اصلاح طلب کار خود را از سر گیرند، آب پاکی روی دست همه ریخته شد و صحت انتخابات تهران با تمام اما و اگرهای آن تائید شد.

نه اعتراض نمایندگان اصلاح طلب و مستقل و حتی نامزدهای محافظه کار طرد شده‌ی از جانب اقتدارگرایان به نحوه‌ی برگزاری، نظارت و شمارش آرا اثری بخشید، و نه اندک اهمیت و ترتیب اثری به نامه‌ی مشترک آقایان خاتمی و کروبی و نکات مندرج در آن داده شد، تا نتایج انتخابات فرمایشی پایتخت همان که باید می‌شد بشود؛ در قدم اول نوزده نامزد اقتدارگرا را وارد مجلس کرده تا با خیالی راحت بر صندلی‌های سبز رنگ ساختمان هرمی شکل میدان بهارستان جا خوش کنند، و در گام دوم مهندسی انتخابات، اصلاح طلبان به دور دوم رسیده با به ظاهر بی‌آبرویی بیشتر حذف شده و تتمه‌ی 30 کرسی تهران نهایی و تکمیل شود.

گمان من این است که سر مهندس انتخابات وقتی پس از رد صلاحیت‌های فله‌ای نامزدهای اصلاح طلب، مجوز بازگرداندن قطره چکانی آنان را صادر کرد، همانند انتخابات شورای شهر تهران، لیست نهایی کسانی را که باید از حوزه‌ی تهران، ری ،شمیرانات و اسلامشهر وارد مجلس هشتم شوند را در جیب دو قلوی برگزار کننده انتخابات، افشار- جنتی، قرار داد.

بر اساس این شواهد و قرائن و تحلیل سیاسی بود که در همان زمان توصیه شد در حوزه‌ی تهران نیز همانند بسیاری از حوزه‌های غیررقابتی مراکز استان و شهرهای خاص، انتخابات پایتخت غیررقابتی اعلام شده و لیست انتخاباتی ارائه نشود. در مقابل این پرسش که در این شرایط تکلیف چند نامزد شاخص تائید صلاحیت شده‌ها چه خواهد شد، پاسخ این بود که آنان یا چون دکتر عارف در اقدامی اعتراضی استعفا دهند، یا خود را به حوزه‌های کوچک‌تر نسبتا رقابتی واقع در شهرستان‌ها منتقل کنند - راهکاری که همانند بسیاری از توصیه‌های گذشته مقبول نیفتاد.

اکنون اگرچه آن توصیه‌ها به هیچ انگاشته شده، اما در مقابل تجربه‌ای گران سنگ نیز در کنارش به دست آمده است، به خصوص آنکه دیگر توصیه‌ی عمل نشده، بحث ضرورت نظارت جریان‌های مستقل صاحب نفوذ و مقتدر یا نظارت بین المللی بر انتخابات به منظور "صیانت از آرای مردم ایران" بوده است.

اکنون حتی این تجربه نیز بار دیگر تکرار شده است که اقتدارگرایان نه به افکار عمومی داخلی و بین المللی وقعی می‌نهند، نه به خواسته‌ی قانونی و مشروع سران اصلاح طلب ارجی می‌گذارند، و نه از بی آبرو شدن واهمه دارند یا هرچه بیشتر مشروعیت خود را از دست دادن اهمیت چندانی می‌دهند. در مقابل، آنان فارغ از این مسائل کار خود را می‌کنند؛ آنچه را که بریده‌اند، به میمنت و مبارکی با الگو و مدل دلخواه خود می‌دوزند و در آرامش و آسایش کامل در میان جشن و پایکوبی به قامت ملت می‌پوشانند.

تجربه‌ی نامه نگاری آقایان خاتمی - کروبی که به احتمال زیاد با توصیه و فشار دبیرکل اعتماد ملی که نامزدهای حزبی مستقل‌اش به ردیف‌های انتهایی صد نفر اول تهران انتقال یافتند، صورت گرفت و برخورد دست اندرکاران انتخابات، به ویژه اعضای محترم شورای نگهبان، با درخواست بازشماری آرای تهران و ارائه‌ی لیست کامپیوتری هر حوزه انتخاباتی نیز در جای خود حائز اهمیت بسیار است.

پاسخ نامه‌ی این دو را نه یک مقام عالی‌ رتبه، بلکه با روشی ویژه و ظرافتی طراحی شده یک کارمند و ماموری عادی داد تا به گونه‌ای خاص اعلام کنند که آقایان خاتمی و کروبی به عنوان رهبران جریان اصلاح طلب محلی از اعراب ندارند، و روسای ستادهای انتخاباتی و حتی سران احزاب و گروه‌ها از نظر دست اندرکاران انتخابات در وزارت کشور و شورای نگهبان کاره‌ای نیستند، بلکه تنها نامزدهای منفرد هستند که رسمیت دارند:

تقی آبادی بازرس ویژه شورای نگهبان در انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه تهران، ری ،شمیرانات و اسلامشهر در گفت و گو با خبرگزاری انحصاری انتخابات- خبرگزاری فارس- درباره تقاضای بازشماری آرای این حوزه می‌گوید: "درخواست بازشماری آراء، حق قانونی و طبیعی کاندیداها است... به دلیل نظارت شورای نگهبان و نمایندگان کاندیداها بر فرآیند اخذ رای و شمارش آراء، بازشماری کل آرا صندوقهای تهران ممکن نیست".

وی پیش از بررسی اعتراض‌ها و شکایت‌های واصله نظر خود را چنین بیان می‌کند: "انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی از جهت اجرا، نظارت و شمارش آرا صندوق‌ها جزو سالم‌ترین انتخابات‌ها است". در این مصاحبه درخواست آقایان خاتمی و کروبی به صورت به شکل توهین‌آمیز "برخی افراد و گروه‌ها" بازتاب می‌یابد و تقی آبادی در خصوص بازشماری صندوق‌های اخذ رای در حوزه‌ی انتخابیه‌ی تهران تاکید می‌کند: "بازشماری کل صندوق‌ها امکان پذیر نیست چرا که ناظرین شورای نگهبان و نمایندگان کاندیداها بر فرایند اخذ رای و شمارش آراء نظارت داشتند". وی حتی از همان ابتدا به کاندیداها توصیه می‌کند که "به جای تلف کردن زمان، از فرصت برای رقابت در مرحله دوم انتخابات استفاده کنند".

تنها چند روز فرصت کافی است تا روشن شود که نتایج این انتصابات از سوی سرمهندس انتخابات از پیش تائید شده است. سخنگوی شورای نگهبان در آستانه ی پایان تعطیلات و عادی شدن امور کشور و بازگشایی روزنامه ها باز در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس آنچه را که باید بگوید اعلام می‌کند: "صحت انتخابات مجلس در تهران و ۳۵ حوزه انتخابیه دیگر (به طور کامل) تائید شده است".

عباسعلی کدخدایی با این اقدام مهر تائیدی می‌زند بر این نظر که "اصلاح طلبان تا زمانی که نتوانند از رای مردم صیانت کنند، باید دغدغه‌ی حضور در انتخابات را در سر نداشته باشند- حتی اگر مرحله ی دوم انتخابات مجلس هشتم باشد". شاید به این دلیل است که از چند روز پیش از اعلام رسمی تائید انتخابات حوزه ی تهران این زمزمه در ستادهای انتخاباتی اصلاح طلبان پیچیده می‌شود که نامزدهای راه یافته به مرحله ی دوم، در اقدامی اعتراضی قصد انصراف از مشارکت در انتخابات را دارند، چون معتقدند سر مهندس انتصابات تصمیم نهایی خودش را گرفته و کارها را به نحو مطلوب سامان داده است.

درانتخاباتی که نتایج "نظر سنجی" دو ماه پیش خبرگزاری فارس در مورد میزان مشارکت مردم در انتخابات در کل کشور حتی بدون یک درصد خطا تحقق می‌یابد و اعلام می‌شود که درست همان ۶۰ درصد پیش بینی شده در انتخابات مجلس هشتم شرکت کرده‌اند، مگر جای اما و اگری برای از پیش مشخص بودن نمایندگانی که باید از پایتخت بر صندلی سبز رنگ مجلس تکیه زنند باقی می‌ماند؟

انتظار این است که آقایان خاتمی و کروبی همانگونه که تا این مرحله از انتخابات نقش فعالی در سامان دادن و هدایت نامزدهای اصلاح طلب داشته‌اند، در این مرحله نیز پا پس نکشیده و این گروه هفت هشت ده نفره را تنها نگذارند. طبیعی است در وضعیتی که نامزدهای اصلاح طلب راه یافته به دور دوم انتخابات در حوزه تهران قصد اعتراض و اعلام انصراف از شرکت در مرحله ی بعدی را دارند، آنان نیز باید به صورت شفاف و روشن اعلام کنند که توصیه‌ی آنان به این جمع چیزی جز گزینش این راه نیست!

خاتمی و کروبی با اتخاذ این روش پیام روشن خود را به جریان‌های مختلف ابلاغ خواهند کرد. آنان نه تنها به نامزدهایی که به توصیه آنان ثبت نام کرده و رد صلاحیت شدند، نامزدهایی که تائید شده و از رای شان صیانت نشد، و به مردمی که به پای صندوق‌های رای رفتند اما مشخص نیست آرایشان چه شد، پاسخ شفاف و پیامی روشن خواهند داد، بلکه کار اصلی را نیز در مسیر تداوم اصلاحات و تحقق دموکراسی و حقوق بشر انجام خواهند داد و راه آینده را مشخص خواهند کرد. آنها از هم اکنون چراغ راهنمای گردش به چپ انتخابات ریاست جمهوری آینده را نیز خواهند زد. علامتی دیرهنگام، اما لازم برای هر انتخابات "آزاد، سالم و عادلانه" در ایران.

---

برگرفته از نوشتار عیسی سحر خیز با همین عنوان