گزارشی از صف آرایی های سیاسی در انتخابات میان دوره یی خبرگان

گزارشی از صف آرایی های سیاسی در انتخابات میان دوره یی خبرگان 

---

اعتماد:با آغاز ثبت نام کاندیداهای انتخابات میاندوره یی خبرگان چهارم فاز تازه یی از فعالیت های انتخاباتی کلید خورد. به نظر می رسد لزوم توجه ویژه به انتخابات میاندوره یی خبرگان- به دلایل متعدد- این بار بیش از گذشته در دستور کار اصلاح طلبان قرار گرفته است.در واقع پس از درگذشت رئیس وقت مجلس خبرگان و فعل و انفعالات «پرحاشیه» انتخاب هاشمی رفسنجانی به ریاست این مجلس از سوی اکثریت این مجلس، اکنون پارامترهای جدید و متغیرهای خاصی در معادلات درونی خبرگان شکل گرفته است. از این زاویه دید، نوع مواجهه ائتلاف اصلاح طلبان و فرآیند تصمیم سازی برای ترغیب چهره های شاخص واجد شرایط اصلاح طلب برای کاندیداتوری، تاکید لازم در رسانه ها و مخاطب قرار دادن شورای نگهبان جهت رعایت اصل بی طرفی و پایبندی به موازین قانونی در بررسی صلاحیت ها و حمایت همه جانبه و منسجم از کاندیداهای اصلاح طلب میاندوره یی خبرگان در سه استان تبریز، قزوین و تهران می تواند دستاوردهای غیرقابل انکاری در ایفای نقش موثرتر علمای نواندیش در ساختار خبرگان به همراه داشته باشد. اگرچه اصلاح طلبان در اولین تجربه انتخاباتی پس از انتخابات ریاست جمهوری نهم موفق شدند در شوراهای سوم، ائتلافی صددرصدی را ممکن سازند اما به دلایلی که هنوز پاسخ روشنی برای آن یافت نشده، در به وجود آوردن انسجام لازم برای ایجاد گرایش و نگرش مثبت و همسویی فکری لازم در میان حامیان اصلاح طلبان برای ریختن آرای خود به سود چهره های اصلاح طلب حاضر در حوزه های انتخابیه- خصوصاً شهر تهران- ناتوان بودند. در این میان این حزب اعتماد ملی بود که به طور جدی قدم به این انتخابات گذاشت و احزابی مانند کارگزاران و چند حزب اصلاح طلب دیگر نیز با تاکید بر مرزبندی های موجود با برخی چهره های معتدل لیست اعتمادملی، تنها از کاندیداهای «کاملاً اصلاح طلب» در برخی حوزه ها حمایت کردند. در چنین سمت و سویی بود که علمای نواندیشی مانند هاشم هاشم زاده هریسی و سیدمحسن موسوی تبریزی- در غیاب دو عنصر تبلیغات لازم و حمایت موثر- نتوانستند حائز آرای لازم برای راهیابی به مجلس خبرگان چهارم شوند. اصلاح طلبان در آن برهه زمانی نحوه برخورد شورای نگهبان با کاندیداها و دعوت برخی فقهای مسلم به آزمون احراز شرایط و برخی رفتارهای غیرعادلانه این شورا را مصداق بارز «حضور داور در زمین مسابقه» و سبب بی رغبتی بزرگانی چون آیت الله موسوی بجنوردی و سایر علمای نواندیش در آوردگاه خبرگان، را دلیل عدم برنامه ریزی برای حضور در آن انتخابات عنوان کردند.در عین حال آنچه از ورای این مساله نباید به فراموشی سپرده شود فاصله قابل اعتنای آرای هاشمی رفسنجانی به عنوان اولین نماینده برگزیده مردم در آن انتخابات با نفرات بعدی بود. صاحبنظران این امر را ناشی از تلفیق آرای قشر مذهبی متعادل تهران و آرای حامیان اصلاح طلبان دانستند که برای ریختن آرای خود به سود لیست ائتلاف در شوراهای سوم به حوزه های اخذ رای قدم گذارده بودند. چه اینکه پیش از برگزاری انتخابات این حامیان دولت نهم بودند که با تبلیغ لیست منهای هاشمی و روحانی، حمایت از لیست جامعتین (جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین) را به حذف نام این دو چهره نزدیک به اصلاح طلبان مشروط کرده بودند.همین مساله به اضافه مطرح شدن هاشمی به عنوان یکی از سه ضلع رهبری جبهه اصلاحات در کنار سیدمحمد خاتمی و مهدی کروبی، سبب گرایش توامان طبقه متوسط، حامیان اصلاح طلبان و طرفداران مذهبی سنتی هاشمی به وی و حسن روحانی شد. هرچند وجود برخی اراده های متعارض و البته غیرمنطقی سبب دشوار شدن گام نهادن فقهای اصلاح طلب در مسیر خبرگان می شود لیکن به نظر می رسد زمزمه های اخیر در اردوگاه اصلاح طلبان برای حمایت از کاندیداتوری حضرات آیات موسوی تبریزی و محمدی تاکندی در حوزه های انتخابیه قم و قزوین نیازمند تامل جدی است. در حوزه انتخابیه تهران اما در هفته های اخیر دیدارها و رایزنی هایی از سوی گروه های اصلاح طلب جهت متقاعد ساختن آیت الله توسلی و سیدحسن خمینی جهت کاندیداتوری با این دو روحانی نواندیش صورت گرفته و رئیس و سخنگوی ائتلاف اصلاح طلبان نیز حمایت ضمنی خود را اعلام کرده اند. در این میان آنچه به واقعیت نزدیک تر است اینکه از جایگاه این چهره های موجه در میان افکار عمومی، چه آیت الله توسلی به عنوان فردی که جامعه ایران هنوز خاطرات حضور همیشگی وی در کنار بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی را در ذهن خود دارد و چه سیدحسن خمینی با موضع گیری های به موقع خود در دفاع از احزاب منتقد معتقد به اصول نظام، نام خود را در فرمانداری تهران به ثبت رسانند به نظر می رسد ائتلاف اصلاح طلبان در کنار لیست مجلس خود، می بایست تبلیغات لازم جهت ترغیب جامعه برای انتخاب این بزرگواران در هر سه حوزه انتخابیه را در دستور کار خود قرار دهد. تجربه انتخابات مشابه حاکی از آن است که میزان و پراکندگی حضور مردم در حوزه های اخذ رای انتخابات مجلس هشتم، نتایج انتخابات میاندوره یی خبرگان را نیز رقم خواهد زد. صاحب نظران بر این باورند که حضور گسترده اقشار مختلف جامعه همواره کفه ترازو را به سود اصلاح طلبان سنگین کرده و به عکس عدم حضور مردم، سازماندهی آرای سنتی محافظه کاران و «انتخاب حداقلی» کاندیداهای آنان را سبب شده است. قطعی شدن حضور آیت الله مهدوی کنی نیز یکی دیگر از مولفه های اهمیت انتخابات میاندوره یی خبرگان است. نکته قابل تامل در این میان میزان اثرگذاری این «سه کرسی دارای وزن» در صورت بندی آرایش سیاسی خبرگان چهارم است. اصلاح طلبان برای تقویت بیش از پیش هاشمی رفسنجانی به این سه کرسی نیاز مبرمی دارند.طی روزهای آتی و با پایان یافتن مراحل ثبت نام میاندوره یی خبرگان اما نامزدهای اصلاح طلبان به جامعه معرفی خواهند شد تا پروسه مراحل قانونی بعدی برای رسمی و قطعی شدن حضور آنان در این عرصه طی شود.حتی اگر سخنان روز جمعه مهدی کروبی و غلامرضا مصباحی مقدم که هر کدام با بیان دلایلی از عدم ورود سیدحسن خمینی به میدان انتخابات خبر داده اند را در نظر داشته باشیم، تا پایان ثبت نام باید به انتظار نشست. نویسنده : حامد طبیبی

پایان خبر