مجید انصاری: احمدی نژاد باید استیضاح شود
فارس: همایش «بودجه 87، چالشی نو برای دولت نهم» با انتقاد های تند مجید انصاری مبنی بر استیضاح رئیس جمهور ، سعید شیرکوندمبنی بر مقایسه شاه با احمدی نژاد و همچنین انتقادهای اسحاق جهانگیری و عادل آذر از سیاستهای بودجه ای دولت نهم همراه بود.
همایش «بودجه 87، چالشی نو برای دولت نهم» روز گذشته در ساختمان الغدیر دانشگده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد.
در این همایش که هماهنگی آن با همکاری اعضای انجمن اسلامی دانشکده صورت گرفته بود، عادل آذر عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، مجید انصاری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، اسحاق جهانگیری وزیر صنایع و معادن در دولت خاتمی و سعید شیرکوند عضو هیات علمی دانشگاه تهران به نقد و بررسی شیوه جدید بودجه نویسی دولت پرداختند.
شیرکوند: حاضرم فی سبیلالله در جلسه نقد و بررسی بودجه شرکت کنم
در ابتدای این همایش که به گفته مجری جلسه نماینده دولت علیرغم دعوت از سوی برگزارکنندگان حاضر به شرکت در یک فضای کارشناسی و انتقادی نشده بود، شیرکوند عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت، خاطرنشان کرد: بنده به دوستان خود اعلام کردهام که به دولت بگویند اگر بخواهند من حاضرم فیسبیلالله به عنوان نماینده آنها در جلسات نقد و بررسی بودجه 87 حضور پیدا کنم.
6 ایراد اساسی بودجه ریزی فعلی از نگاه جهانگیری
بعد از شیرکوند که ریاست جلسه را بر عهده داشت، جهانگیری با اشاره به حضور در کمیسیون برنامه و بودجه و نیز دو دوره دولت خاتمی، تصریح کرد: بودجه کشور به طور مرسوم از سالهای قبل از انقلاب بر اساس برنامههای توسعهای تدوین میشد ولی در سال های پس انقلاب بدلیل وقوع جنگ و نبود امکان تدوین برنامه، بودجه کشور حتی در مقاطعی به صورت ارزی نوشته میشد تا کفاف مخارج کشور را بدهد.
وی تصریح کرد: مهمترین تصمیم برنامه اول توسعه این بود که در طول برنامه کسری بودجه به صفر برسد و این تصمیم در دولتهای بعدی تداوم یافت و استقراض دولتها از بانک مرکزی کمتر شد.
وزیر اسبق صنایع و معادن با اشاره به تصمیمهایی که در دو مقطع برای اصلاح شیوه بودجه نویسی گرفته شده بود، به لزوم عملیاتی شدن بودجه در برنامه چهارم توسعه اشاره کرد و گفت:روال تنظیم بودجه در حال حاضر با 6 اشکال عمده مواجه است.
به گفته جهانگیری درست نبودن مبنای تدوین بودجه دستگاهها به خصوص در بخش جاری، در نظر گرفته نشدن هزینههای آتی برخی از فعالیتها و طرحهایی که در بودجه یکساله قرار دارند، نارسائی در نظام کنترل و نظارت بر بودجه، ضابطه مند نبودن انتخاب پروژههای عمرانی،شیوه نامناسب تدوین و نظارت بر بودجه شرکتهای دولتی و گنجاندن آرمانهای بسیار بزرگ در یک بودجه علیرغم منابع محدود، از اشکالات عمده بودجه نویس فعلی در کشور بشمار میروند.
انصاری: درآمدهای نفتی را نباید جزء درآمدهای دولت محسوب کرد
در ادامه جلسه انصاری با اشاره به نامه امام علی (ع) به مالک اشتر، خاطرنشان کرد: مضمون این نامه بیانگر توجه اسلام به تامین منافع مالی حکومت از محل مالیات است در حالی که از گذشته تاکنون اتکای دولتها به درآمدهای نفتی بوده است.
وی تصریح کرد: به درآمدهایی که از فروش نفت نصیب دولت میشود نباید عنوان درآمد اتلاق شود.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس ششم بودجه کشور را از سالهای پس از انقلاب تا کنون "نفتمحور" توصیف کرد و با بیان اینکه این مسئله نقش بسیار مخربی بر نظام بودجه کشور داشته است، گفت: در سال 1356 حدود 960 هزار نفر به عنوان حقوقبگیر از دولت وجود داشتند که این تعداد در حال حاضر نزدیک به 3 میلیون و 200 هزار نفر شده در حالیکه خدمات دولتها تاکنون به این وسعت رشد نداشته است.
وی با بیان اینکه هیچ دولتی تاکنون جرأت رفتن به سمت کاهش این خدمات را نداشته است، افزود: نگاه پوپولیستی دولت و مجلس به بودجه آسیب جدی آن بشمار میرود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه نحوه نگاه به تقسیمات کشوری فیزیکی از مشکلات اساسی بودجه جاری کشور است، خاطرنشان کرد: مطالبات مردم و نمایندگان و فشارهای سیاسی و اجتماعی دولت و مجلس برای ایجاد تغییر در این تقسیمات تاکنون باعث تغییراتی در بودجههای سالیانه شده که آثار مالی سالیانه آن در طی ادوار آینده دیده نشده است.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اصل 75 قانون اساسی مبنی بر اینکه نمایندگان در صورت عدم پیشبینی بار مالی پیشنهادات خود اجازه طرح آن را در مجلس نخواهند داشت، تصریح کرد: با این وجود شورای نگهبان در تفسیری که از این قانون کرده، پیشبینی بار مالی در پیشنهادات نمایندگان را در زمان بررسی لایحه بودجه مستثنی تشخصی داده است.
به گفته وی به این ترتیب تاکنون پروژههای بسیاری به واسطه اصرار نمایندگان در لوایح بودجه گنجانده شده است که از سالهای گذشته تاکنون یا اجرایی نشده و یا نیمه کاره ماندهاند. انصاری ادامه داد: دولت هشتم در راستای رفع مشکلات گفته شده اولا در ارتباطی منطقی با مجلس اقدام به تقدیم لایحه بخشی از مقررات مالی دولت به مجلس کرد که طی آن 114 ماده برای حذف تعدادی از تبصرههای دائمی بودجه توسط دولت تقدیم مجلس شد و مورد تصویب قرار گرفت.
وی افزود: علاوه بر این دولت خاتمی شجاعانه برای انجام یک رسالت بزرگ تاریخی اقدام به تشکیل حساب ذخیره ارزی کرد.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ششم با بیان اینکه پس از طی مراحل اولیه شورای نگهبان زمان قطع اتکای دولت به درآمدهای نفتی و جایگزینی مالیات را 10 سال تعیین کرد، گفت: در حال حاضر از طرفی هم شدت استفاده از درآمدهای نفتی بیشتر شده و هم رقم این قبیل درآمدها و از طرف دیگر تعداد کارکنان دولت بیش از میزان پیشبینی شده در قانون برنامه فراتر رفته است.
به اعتقاد انصاری برای دستیابی به یک بودجه مطلوب باید اولین تغییری که انجام میشود در راستای حذف هزینههای موازی در کشور از قبیل وجود چند دستگاه نظامی و دفاعی باشد.
آذر:بودجه 87 مثل اتاق بنزی است که روی ژیان قرار دهند
عادل آذر در بخش دیگری از جلسه بودجه خوب را بودجهای توصیف کرد که در راستای قانون برنامه و سند چشمانداز بوده و منجر به کارایی و اثربخشی هزینهها شود.
وی با بیان اینکه دولت نهم در اولین بودجه خود به بودجه عملیاتی استناد کرد و اقداماتی در این باره انجام داد،گفت: این در حالی است که هنوز پیش زمینههای بودجهریزی عملیاتی در کشور وجود ندارد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس یکی از زمینههای بودجه ریزی عملیاتی را استقرار حسابداری قیمت تمام شده دولتی خواند و گفت:در سال ابتدایی دولت نهم هم کتابی تحت عنوان برنامهها و هم کتابی برای مشخص شدن اهداف به مجلس داد که این امر موجب مسرت نمایندگان بود.
وی با اشاره به حذف کتابهای برنامهها و اهداف در بودجه 85 توسط دولت، خاطرنشان کرد: در این سال تنها ستون واحد اندازهگیری و قیمت تمام شده برای استحظار نمایندگان موجود بود. آذر ادامه داد:دولت در سال 86 این مطالب را نیز حذف کرده و برای تنظیم بودجه 87 گفته است که تنها یک بودجه اجمالی ارائه میکند.
وی تصریح کرد: دولت گاهی میگوید بودجه را در 12 جدول، گاهی میگوید برای 46 دستگاه و اخیرا نیز گفته است برای 60 دستگاه تنظیم خواهد کرد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه با این شیوه دولت اصل تفصیلی بودن بودجه را رعایت نمیکند، خاطرنشان کرد: در این صورت دیگر چیزی به نام واحد فعالیتها و منابع تامین مالیات مشخص نیست.
وی توجیه دولت را برای این اقدام، تنظیم «بودجه سطح صفر» توسط دولتهای پیشرفته عنوان کرد و گفت: این کار یعنی صرفا دادن یک شعار مدرن بدون وجود زیر ساختها.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران تصریح کرد: با وضعیت فعلی حسابداری و نظارت در کشور این شیوه بودجه نویسی، بیضابطه است دقیقا مشابه همان چیزی که در دولت قاجاریه اتفاق میافتاد.
وی با بیان اینکه بودجه اجمالی باید در کنار وجود سیستمهای فناوری اطلاعات مدلهای ریاضی از طریق رایانه و نظارت جامع و تفریق بودجه از طریق کنترل مدیریت به جای کنترل اسناد، اجرایی شود، تصریح کرد: لایحه بودجه 87 مثل این است که یک اتاق بنز را روی موتور ژیان گذاشتهاند و میخواهند تحویل مجلس بدهند.
آذر خاطرنشان کرد: دولت با این اقدام دنبال این است که حوزه نظارت و کنترل مجلس را محدود کرده و بودجه کشور را بر اساس انتظارات و اولویتهای خودش هزینه کند.
تخلف بودجه نویسی دولت از نگاه شیرکوند
در ادامه شیرکوند تصریح کرد: زمانی که رئیس دولت در شهرستانی میگوید من بودجه فلان بخش را دوبرابر کردم مرکتب دو تخلف شده است.
به گفته وی رئیس جمهور با این کار اولا نقش هیات وزیران را زیر سوال برده و ثانیا ذکر این افزایش در بودجه در صورتی که در بودجه سالیانه قید شده باشد که لزومی ندارد و اگر هم در بودجه نباشد، تصویب آن تنها در اختیار مجلس است.
شیرکوند اضافه کرد: دولت با تغییراتی که در بودجه نویسی سال 87 ایجاد کرده است با توجیه اینکه مجلس نمیتواند بر هزینه کردن بودجه نظارت خوبی داشته باشد و از طرفی لابیگری هم زیاد میشود، تصمیم گرفته بودجه را تنها به صورت سر جمع به مجلس ارائه کند.
جهانگیری: انحلال سازمان مدیریت تیر خلاص به موانع پیش روی دولت بود
در ادامه وزیر اسبق صنایع و معادن اظهار داشت: مسئولین دولت فعلی فکر کردهاند که درآمدهای افسانهای نفت میتوانند بسیاری از مشکلات کشور را در مدت کوتاهی حل کنند.
وی تصمیمات دولت برای این اقدامات را عجولانه توصیف کرد و گفت: دولت در سال 84 با این ادعا که زمینه برای هزینه کردن بیشتر منابع در اقتصاد کشور وجود دارد، چند متمم به مجلس آورد و مصوبه مجلس را در این ارتباط گرفت و چندین میلیارد تومان پول را از حساب ذخیره ارزی برداشتند و به ریال تبدیل کردند.
وی افزود: در سال 85 نیز یک بودجه انبساطی توسط دولت تنظیم شد که این کار با استفاده بیشتر از درآمدهای نفتی صورت گرفت.
جهانگیری با اشاره به بودجه انقباضی سال 86 تصریح کرد: دولت گمان کرد با انجام این کار و نیز واردات کالاها میتوانند جلو تورم افسار گسیختهای را که در سالهای 84 و 85 به واسطه رشد نقدینگی ایجاد شده است بگیرد. ولی با این کار تنها تولیدات داخلی در حال آسیب دیدن است.
وی درآمدهای بودجه 86 را بسیار غیر واقعی توصیف کرد و گفت: نتیجه این امر ارائه یک اصلاحیه 3 هزار و 600 میلیارد تومانی به مجلس بود که علاوه بر آن هنوز نیز کمبودهایی در بودجه دولت برای سال جاری احساس میشود.
استاندار اسبق اصفهان تصریح کرد: در این میان تنها یک جا بود که فریاد کارشناسی بر میآورد و این برای دستگاه سیاسی کشور مزاحم بود که علیرغم سابقه 60 سالهای که در کشور داشت، توسط دولت نهم از میان برداشته شد.
وی پیشبینی کرد: دولت به خاطر برداشتن این بدنه کارشناسی قادر به تنظیم بودجه سال آینده نخواهد بود.
جهانگیری با بیان اینکه همواره یکسری افراد در دولتها طرفدار بودجه کیسهای بودهاند،گفت: این هم از انبساط بودجه و هم از انحلال سازمان مدیریت و برنامهریزی خطرناکتر است و میلیاردها تومان پول کشور را به سمتی نامعلوم میبرد در عین حالیکه نظارت مجلس به طور کامل برچیده میشود.
وی با بیان اینکه مدت زمان لابیگری در شیوه قبلی بودجه نویسی تنها در همان یک ماه بررسی بودجه در مجلس بود، تصریح کرد: با شیوهای که دولت پیشنهاد کرده است زمان لابیگری به تمام طول سال گسترش پیدا کرده و رؤسای دستگاهها در هر زمانی مشغول لابی با وزیر مربوطه به منظور دریافت بودجه هستند.
جهانگیری تاکید کرد: نمایندگان اگر سوگند خوردهاند که پاسدار حقوق ملت باشند باید در این موقعیت تاریخی بودجه را به دولت برگرداند.
شیرکوند: شاه هم دستور انحلال سازمان مدیریت را داده بود
در ادامه شیرکوند با اشاره به کتاب خاطرات عبدالمجید مجیدی رئیس سازمان برنامه و بودجه دوران محمدرضا پهلوی، گفت: مجیدی از قول هویدا نقل میکند که شاه نیز به علت مخالفت این سازمان با تنظیم مجدد بودجه به خاطر افزایش درآمدهای نفتی، دستور انحلال آن را داده بود که بعدا با اصرار کارشناسان از این تصمیم منصرف شد.
انصاری: اگر مصوبات استانی در بودجه است، رئیس جمهور باید استیضاح شود که چرا آنها را اجرا نکرد
مجید انصاری در ادامه با اشاره به برخی اظهاراتی که از سوی دولت مبنی بر تدوین برنامه چهارم توسعه بدست نامحرمان، ایراد شده است، گفت: آنها در چه جایگاهی هستند که چنین چیزی بگویند، برنامه چهارم قانون است و دولت مجری قانون.
انصاری ادامه داد: سوال من از دولت این است که شما با تکیه بر کدام بحث علمی و کارشناسی میخواهید این نظام جدید بودجه نویسی را گسترش دهید؟ شما که به قول خودتان 20 ساعت در شبانه روز مشغول کار اجرایی هستید، یا کارهای قبل از سفر، یا حین سفر و یا بعد از سفر.
وی افزود: مسئله دیگر این است که تمام حسگرها از سوی کارشناسان سیاسی و غیر سیاسی، اصولگرا و اصلاح طلب و نیز در مجمع تشخیص مصلحت نظام آژیر خطر را به صدا در آوردهاند که فاجعهای در راه است ولی تمام این مسائل از سوی دولت با برچسب زدن و اتهام زدن به افراد پاسخ داده میشود.
وی با تاکید بر لزوم انجام مباحثات زنده رادیو تلویزیون پیرامون مسائل ذکر شده، اظهار داشت: آیا جای آن نبود که دولت در سال گذشته نظر خود را راجع به نظام جاری بودجه نویسی و تصمیمی که برای تدوین بودجه با شیوه جدید اعلام میکرد و از همان زمان از کارشناسان میخواست که نظر خود را در این راتباط بیان کنند؟
به گفته انصاری تا امروز حتی یک سطر نیز خبری از تصمیمات جدید دولت اعلام نشده است. وی افزود: در بحث ارتقاء دستگاههای اجرایی از 40 دستگاه به 60 دستگاه، لابیها شروع شده و برخی دستگاههای غیر ضرور دارای ردیف شده و برخی دستگاههای اصلی از این قافله عقب ماندهاند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: خودشیفتگی و شخص محوری یک بیماری است که در عرصههای مختلف در حال ظهور و بروز است و علاوه بر مسائل اقتصادی در حال بروز در مسائلی مانند سیاست خارجی و سایر موارد نیز است.
انصاری تصریح کرد: با محاسباتی که انجام شده است اگر قرار باشد کشورهایی که ایران قرار است در پایان سند چشم انداز از آنها پیشی بگیرد، با همین روند فعلی به رشد خود ادامه دهند و ایران نیز همین روال نرخ رشد را در پیش داشته باشد، حتما در پایان چشم انداز 20 ساله از آنها پیشی نگرفتهایم و بلکه از جایگاه فعلی نیز پائینتر خواهیم بود.
به گفته این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام برای رسیدن به اهداف سند چشم انداز با توجه به نرخهای رشد پائین در دو سال گذشته باید از این پس نرخ رشد 5/11 درصدی را در اقتصاد کشور داشته باشیم.
وی با اشاره به مصوبات هیات دولت در سفرهای استانی تاکید کرد: اگر این مصوبهها در گذشته در قانون بودجه وجود داشته که رئیس جمهور باید استیضاح شود که چرا تا این زمان آنها را انجام نداده و اگر موجود نبوده باید پاسخ بدهند که چرا مجلس را در مقابل عمل انجام شده قرار میدهند.
مجید انصاری شخص اول دولت نهم را خودمحور مطلق و خود بزرگ بین بی حد و حصر می داند
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ششم با بیان اینکه بحث برکناری مدیران ارشد دولت دست کمی از انحلال سازمان مدیریت ندارد، از اعضای دولت پرسید: بفرمائید کدامیک از وزرا جرات مخالفت جدی با شخص اول دولت را دارد؟ این روند یک مسیر رفتن به سوی خودمحوری مطلق با خود بزرگ بینی بی حد و حصر است.
وی تصریح کرد: در دولت هشتم حتی اگر اکثریت آراء اعضای هیات دولت مخالف رای خاتمی بود، هیچ مخالفتی از سوی رئیس جمهور صورت نمیگرفت ودر کل یک فضای رایگیری کامل در آن دولت استقرار داشت.
آذر: دولت به ارائه بودجه در دو سند اجمالی و تفصیلی پایبند است
در بخش پایانی این جلسه عادل آذر با اشاره به جلسات مفصلی که در مجلس و کمیسیون برنامه و بودجه و نیز مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی پیرامون شیوه جدید بودجه نویسی انجام شده است، گفت:این جلسات در نهایت به یک جمعبندی رسیده است که دولت به همراه این بودجه اجمالی سند تفصیلی بودجه را نیز به مجلس ارائه کند.
وی تاکید کرد: در صورتی که دولت خلاف این را انجام دهد به طور قطع مجلس ضمن برگشت دادن این اسناد، بودجه یک دوازدهم را به دولت خواهد داد.
وی با اشاره به اظهارات اخیر رئیس جمهور که منجر به ایجاد تشنج در فضای فعلی مجلس شده است، پیشبینی کرد: دولت بر این توافق مبنی بر ارائه بودجه تفصیلی عمرانی، شرکتها و جاری در کنار بودجه اجمالی پایبند باشد.
|
پایان خبر |