خواجه نصیر با همه علمای زمانه خودش در ارتباط بوده است

دکتر غلامرضا اعوانی:

---

خواجه نصیر با همه علمای زمانه خودش در ارتباط بوده است

---

رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، عصر امروز در نشست بررسی کتاب «خواجه نصیرالدین طوسی، فیلسوف گفتگو» که در مؤسسه حکمت و فلسفه ایران برگزار شد، به تجلیل از کتاب پرداخت و گفت: خواجه با همه علمای زمانه خودش در ارتباط بوده است.
به گزارش خبرنگار مهر؛ دکتر اعوانی سخن خود را با اشاره به اهمیت خواجه نصیر الدین طوسی در تاریخ اندیشه اسلامی آغاز کرد و گفت: وی از بزرگترین چهره های تمدن اسلامی است که در دوره ای که دستخوش اضطراب و تشویش است خدمات بزرگی در همه زمینه‌ها کرده است و علوم و فنون زمانه در او یک جا جمع بوده است.

وی سپس به اهمیت آثار خواجه اشاره کرد و گفت: خواجه بزرگترین فیلسوف زمانه خود بود که بیش از 50 جلد اثر فقط در زمینه ریاضیات از او موجود است به گونه ای که در ریاضیات می توان نقش او را به حق از ابن سینا بالاتر دانست، او در دانش نجوم بی‌نظیر بوده است و رصد خانه مراغه به همت او تأسیس شده است.

دکتر اعوانی سپس به نقش تاریخی خواجه تاکید کرد و گفت: خواجه توانسته در زمانه‌ای که تحت حمله مغول و هلاکو تمدن اسلامی در خطر انهدام قرار داشته با درایت و عقل ایران را هدایت کند و فرهنگ اسلامی را نجات دهد.

وی در ادامه به کتاب دکتر دینانی در باره نقش خواجه نصیر اشاره کرد و گفت: دکتر دینانی اگر می‌خواسته همه وجوه اندیشه و زندگی خواجه را منعکس کند، قطعا چندین مجلد می شده است و ایشان در این کتاب از یک جنبه بسیار مهم کار خواجه که نجات ایران و فرهنگ اسلامی بوده است، یعنی گسترش فرهنگ گفتگو به شرح اندیشه او پرداخته است.

دکتر اعوانی در توضیح این سخن خود افزود: خواجه با همه علمای زمانه خودش در ارتباط بوده است و با عالمان، متکلمان و عرفای زمان گفتگو کرده و از ایشان سوال کرده و یا به سوالهای ایشان پاسخ گفته است.

وی گفت: خواجه مثلاً در میان عرفا با صدرالدین قونوی گفتگو کرده است و از این رو عظمت خواجه از این نظر ناشناخته مانده است و دکتر دینانی با نوشتن کتاب خود در نمایش دادن یکی از جنبه‌های ناشناخته شخصیت او در یک دوره بسیار بحرانی یعنی دوران مغول کار مهمی انجام داده است.

در ادامه سعید انواری، دانشجوی دکترای فلسفه و مربی منطق جدید در دانشگاه تهران خلاصه‌ای از فصول کتاب را ارائه کرد و ویژگیهای کتاب را بدین شرح عنوان کرد: اول داشتن سبک نگارش اختصاصی و جمله‌بندیهای مشخص در میان متون دیگر، دوم ساده‌نویسی در عین عمیق بودن مطالب، سوم نقل بخشی از سخنان نویسنده به عنوان شاهد، چهارم درایت تحلیل به جای روایت صرف، پنجم در نظر داشتن تمامی لوازم سخن، ششم پرداختن به اشکالات و هفتم استفاده از فلاسفه غرب.

وی در پایان گفت: دکتر دینانی در این کتاب خود فیلسوف گفتگو بوده است و این امر را در آثار خود نشان داده است و با غزالی، فخر رازی، شهرستانی، ابن رشد و سهروردی گفتگو کرده است، وی در این کتاب بخوبی جایگاه خواجه و تفکر فلسفی او را عنوان کرده است و نکته شاخص این کتاب آن است که ابتدا نظر مخالفان و سپس نظر موافقان بیان شده است.